راضیه میر علی ملک در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با تأکید بر این که باید از همه ظرفیت های رسانه ای در راستای مقابله با روند کاهشی جمعیت بهره بُرد، اظهار داشت: مهم ترین رسالت رسانه در این باره، تلاش در جهت فرهنگ سازی و تشویق و ترغیب خانواده ها به فرزندآوری است.
وی با اشاره به این که تأثیرات فرهنگی رسانه های جمعی در عرصه های مختلف اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی انکارناپذیر است، گفت: امروز رسانه ها بر افکار عمومی جوامع تأثیر بسیار مهم و شگرفی دارند به طوری که در حال حاضر جریان سازی و اندیشه پردازی عمدتاً از سوی رسانه ها صورت می گیرد، به این معنا که تغییر ساختار فکری مردم شامل بینش و نگرش که منجر به کنش اعضای جامعه شود، از طریق رسانه و ظرفیت های آن محقق می شود.
استاد حوزه علمیه خواهران همچنین افزود: یکی از تأثیرات مهم رسانه ها در این زمینه ناظر به مقوله نمادسازی است، چه آن که امروزه در برنامه های رسانه به خصوص تلویزیون نمادسازی جایگاه مهمی دارد و این در حالی است که مشخصاً در تلویزیون و در برنامه ها و سریال ها، بیشتر در بحث نشان دادن جمعیت خانواده بر یک یا حداکثر دو فرزند تأکید می شود و این گونه نشان داده می شود که نماد خانواده ایرانی زن و شوهر با یک یا نهایتاً دو بچه است.
وی بیان داشت: در سال ها و دهه های گذشته، تأکید بر مساله کنترل جمعیت باعث شده که هم اکنون گرچه نرخ جایگزینی جمعیت، رقم ۱/۲ است، اما با این وجود، امسال برای اولین بار نرخ رشد جمعیت کشور به زیر یک درصد رسید و در این شرایط باید بیش از هر زمان دیگری، جامعه را با اهمیت و ضرورت درک خطرات این مساله آشنا کنیم.
میرعلی ملک همچنین گفت: نکته حائز اهمیت دیگر این است که در چنین وضعیتی، رسانه ها به دنبال معرفی و تبلیغ الگوهای موفق باشند به طوری که به تدریج چند فرزندی در خانواده به عنوان یک ارزش معرفی شود.
وی اضافه کرد: در این بین، هنجارسازی و جامعه پذیر کردن این بحث از سوی رسانه ها به ویژه رسانه ملی، اهمیت فراوانی دارد، ضمن آن که از سویی باید تغییر و اصلاح سبک زندگی موجود مورد توجه جدی باشد و به خصوص در فیلم و سریال ها این امر به شکل هدفمند و مستمر دنبال گردد.
این کارشناس مسایل فرهنگی همچنین در ادامه با اشاره به این که یکی از علل و عوامل مهم در کاهش تعداد فرزندان در دهه های اخیر، ناظر به تغییرات فردی در حوزه سبک زندگی است، ابراز داشت: رواج فرهنگ فردگرایی از طریق رسانه ها و به خصوص در بستر فضای مجازی و شبکه های اجتماعی که تا حدود زیادی متأثر از سبک زندگی غربی است، باعث شده که برخی از جوان ها میل و رغبتی به تشکیل خانواده و به تبع آن فرزندآوری نداشته باشند و لذا باید با هوشمندی و خلاقیت به دنبال تولید برنامه های رسانه ای در راستای مقابله با این فرهنگ و رویه غلط شد.
وی افزود: همچنین باید برای معضل افزایش سن ازدواج و تجردهای قطعی فکری کرد، چرا که این مساله در کاهش جمعیت بسیار مؤثر است.
وی بیان داشت: در واقع رسانه ها باید در این زمینه دو رویکرد مهم را دنبال کنند؛ نخست تلاش در جهت فرهنگ سازی و نمادسازی و جامعه پذیری و دیگری هم این که به علل و عوامل کاهش فرزند توجه نموده و به تحلیل و تبیین آن بپردازند.
میرعلی ملک همچنین گفت: یکی از اشکالات مهم فردگرایی، افزایش سن ازدواج و تجرد قطعی است و این که افراد به دلایل مختلف تمایل به تشکیل خانواده و قبول مسئولیت ندارند.
وی اضافه کرد: از سویی عدم آموزش مناسب زوجین جوان و نیز کم توجهی به اهمیت آموزش مهارت های تشکیل خانواده و تربیت فرزند در تشدید این موضوع موثر بوده است.
۳۱۳/۸
